గర్భధారణను సాధారణంగా ఆశ, ఉత్సాహంతో కూడిన సమయంగా చూస్తారు. చాలామందికి ఇది నిజమే అయినప్పటికీ, ఈ సమయంలో మానసిక, భావోద్వేగ ఆరోగ్యం గణనీయంగా ప్రభావితం కావచ్చు. ఈ సమయంలో తరచుగా కనిపించే, అలాగే తక్కువగా తెలిసిన సమస్యలలో ఒకటి పెరినాటల్ డిప్రెషన్. ఇది గర్భధారణ సమయంలో వచ్చే డిప్రెషన్ (కుంగుబాటు), ప్రసవం తర్వాత వచ్చే డిప్రెషన్ రెండింటినీ కలిపి సూచిస్తుంది.

పెరినాటల్ డిప్రెషన్ అంటే ఏమిటి?

పెరినాటల్ డిప్రెషన్ ఎప్పుడైనా రావచ్చు. గర్భధారణ సమయంలో (యాంటెనాటల్ డిప్రెషన్) లేదా ప్రసవం తర్వాత (పోస్ట్‌నాటల్ డిప్రెషన్). సుమారు 5% నుండి 20% మంది గర్భిణులు ఈ రకమైన డిప్రెషన్‌తో బాధపడుతున్నారు. అయినప్పటికీ, చాలామంది సిగ్గుపడటం, అనిశ్చితి, లేదా సమస్య గురించి తెలియకపోవడం వల్ల వారికి అవసరమైన సహాయాన్ని తీసుకోరు. బెంగళూరులోని బ్రూక్‌ఫీల్డ్‌లోని అపోలో క్రెడిల్ & చిల్డ్రన్స్ హాస్పిటల్‌లో ప్రసూతి, గైనకాలజీ విభాగంలో పనిచేస్తున్న డాక్టర్ అపర్ణా ఝా (MBBS, MS, DNB (OBGY), MRCOG) హిందుస్తాన్ టైమ్స్ లైఫ్‌స్టైల్‌కు ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో వివరించారు.

“సాంస్కృతిక నిబంధనలు, సామాజిక కళంకం ప్రజలను మౌనంగా ఉంచుతాయి లేదా సహాయం కోరకుండా ఆపుతాయి. పెరినాటల్ డిప్రెషన్‌కు కారణాలు వేర్వేరుగా ఉండవచ్చు. గర్భధారణ సమయంలో, తర్వాత సంభవించే హార్మోన్ల మార్పులు మెదడు రసాయన చర్యలను ప్రభావితం చేయవచ్చు. మానసిక ఒత్తిడి, గతంలో మానసిక అనారోగ్యం చరిత్ర, కుటుంబ మద్దతు లేకపోవడం, ఆర్థిక సమస్యలు, గర్భధారణ సమస్యలు కూడా ప్రమాద కారకాలు కావచ్చు” అని డాక్టర్ తెలిపారు.

సాధారణ సంకేతాలు, లక్షణాలు:

ఈ సంకేతాలను ముందుగానే గుర్తించడం చాలా అవసరం. డాక్టర్ అపర్ణా ఝా ప్రకారం కొన్ని సాధారణ లక్షణాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి.

• ఎక్కువ కాలం విచారంగా, ఖాళీగా లేదా నిస్సహాయంగా అనిపించడం.
• అలసిపోవడం లేదా శక్తిని కోల్పోవడం.
• నిద్ర పట్టకపోవడం లేదా అతిగా నిద్రపోవడం.
• తక్కువ తినడం లేదా అతిగా తినడం వంటి ఆహారపు అలవాట్లలో మార్పులు.
• గతంలో ఇష్టపడిన పనులపై ఆసక్తి కోల్పోవడం.
• శిశువుతో సంబంధం తెగిపోయినట్లు అనిపించడం, లేదా చెడ్డ తల్లిదండ్రులమని భావన.
• ఏకాగ్రత పెట్టడంలో లేదా నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది.
• తనకు తాను హాని చేసుకోవాలనే ఆలోచనలు లేదా వదిలేయాలనే ఆలోచనలు.

ఈ లక్షణాలు నెమ్మదిగా లేదా అకస్మాత్తుగా అభివృద్ధి చెందవచ్చు. చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే వారాలు లేదా నెలల తరబడి కొనసాగవచ్చు.

సమస్యను పరిష్కరించడం:

“ముందుగానే సహాయం తీసుకోవడం వల్ల గణనీయమైన మార్పు వస్తుంది. సాధారణ చెకప్‌లలో కొన్ని సాధారణ ప్రశ్నలు లేదా చిన్న స్క్రీనింగ్ ప్రశ్నాపత్రం ద్వారా లక్షణాలను గుర్తించవచ్చు” అని డాక్టర్ అపర్ణా ఝా వివరించారు.

కుటుంబ మద్దతు కూడా ముఖ్యమని డాక్టర్ అపర్ణా ఝా సూచించారు. “కాబోయే తల్లి మానసిక స్థితి లేదా ప్రవర్తనలో ఏవైనా మార్పులను వారు గమనించినట్లయితే అర్థం చేసుకోవడం, సానుభూతితో వినడం చికిత్సను ప్రోత్సహిస్తుంది. సహాయకమైన మాట లేదా రోజువారీ పనులలో సహాయం ఉపశమనాన్ని, భరోసాను అందిస్తుంది” అని సూచించారు.

చికిత్స:

పెరినాటల్ డిప్రెషన్ చికిత్స లక్షణాల తీవ్రతను బట్టి మారుతుందని డాక్టర్ అపర్ణా ఝా వివరించారు. “తేలికపాటి, మధ్యస్థ డిప్రెషన్‌ను శిక్షణ పొందిన థెరపిస్ట్ లేదా కౌన్సెలర్‌తో మాట్లాడటం ద్వారా తగ్గించవచ్చు. కాగ్నిటివ్ బిహేవియర్ థెరపీ (CBT) వంటి స్పీకింగ్ థెరపీలు అనవసరమైన ఆలోచనలు, భావోద్వేగాలను నిర్వహించడానికి నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయడంలో సహాయపడతాయి. మరింత తీవ్రమైన డిప్రెషన్‌కు గర్భధారణలో, తల్లిపాలు ఇచ్చేటప్పుడు సురక్షితంగా ఉపయోగించగల యాంటీడిప్రెసెంట్ మందులను వైద్యులు సూచించాల్సి రావచ్చు..” అని తెలిపారు.

“పెరినాటల్ పీరియడ్‌లో డిప్రెషన్ అనేది ఒక వాస్తవ ఆరోగ్య పరిస్థితి. ఇది బలహీనత కాదు, లేదా దాని గురించి సిగ్గుపడాల్సిన విషయం కాదు. నేపథ్యం, ఆదాయ స్థాయి లేదా కుటుంబ స్థితితో సంబంధం లేకుండా ఎవరికైనా ఇది సంభవించవచ్చు. సరైన సంరక్షణ, మద్దతు, చికిత్స అందిస్తే, కోలుకోవడం సాధ్యమవుతుంది” అని అన్నారు.

ఇంట్లో సహాయక వాతావరణాన్ని ఏర్పాటు చేయడం, సాధారణ గర్భధారణ పరీక్షలలో మానసిక ఆరోగ్య సంరక్షణను చేర్చడం, కొంతవరకు అవగాహన పెంచడం అనేక మంది వ్యక్తులు సహాయం కోరడానికి ధైర్యం చేసేలా చేస్తుంది. తల్లి, శిశువు ఇద్దరి సాధారణ శ్రేయస్సు కోసం గర్భధారణ సమయంలో శారీరక సంరక్షణతో పాటు మానసిక సంరక్షణ కూడా అంతే అవసరం.

(గమనిక: ఈ వ్యాసం కేవలం సమాచార ప్రయోజనాల కోసం మాత్రమే. ఇది వృత్తిపరమైన వైద్య సలహాకు ప్రత్యామ్నాయం కాదు. ఏదైనా ఆరోగ్య సమస్యల గురించి ఎల్లప్పుడూ మీ వైద్యుడిని సంప్రదించండి.)